Gora auzoko festak!

 

Paco Ignacio Taibo IIarekin solasean

 

 

Joan den astean Txalapartako lagunek jakinarazi zidaten Paco Ignacio Taibo IIk Iruñea bisitatuko zuela. Honek zirrara berezi bat eragin zidan, PIT IIk nire erreferente handienetako bat delako aspalditik. Sarritan bi erreferente, bi eragin edota bi idazle kuttunenak aipatzen ditut: Ursula K. Le Guin eta Paco Ignacio Taibo II. Ursula, zoritxarrez, 2018an hil zen Kalifornian, beraz, ezinezkoa zen bera ezagutzea eta are gutxiago elkarrizketa egitea. Paco bizirik dago eta Iruñean egon behar zen. 

Nire etxeko "Taiboteka"

Beraz, hitzaldira hurbildu nintzen eta oso gustora entzun nuen Pacok eta Fernando Floresek esandakoak. Bakoitzaren esperientziak ezagutu genituen, irakurtzeko eskubidea defendatu bitartean.

Hitzaldi atsegina bezain interesgarria eta anekdota ezberdinen artean barre batzuk botatzeko aukera ere izan genuen. 

Ondoren Paco Eguzki irratian elkarrizketatzeko aukera izan nuen eta hurrengo egunean irratiko estudioetan elkartu ginen. Ordu erdi luzeko solasalditxo hori opari handi bat izan zen niretzat eta gaur egun, Paco Mexicoko Fondo de Cultura Económicako zuzendaria bada ere, ohi bezain hurbila iruditu zitzaidan, ohi bezain subertsiboa, ohi bezain interesgarria. 

Elkarrizketa hemen entzun daiteke, Eguzki irratiko Pasealeku magazinean, 45. minututik aurrera. 

 Une batez Olga Lavanderos kazetaria bihurtu nintzen, edota Jose Daniel Fierro Santa Anako udaltzain gorrien buruan, Sandokan anti-imperialista, edo Hector Belaskoaran detektibe irlandar-euskalduna Pacoren bizitza aztertzen... 

Primizia bezala esan daiteke Pacok nobela berri bat idatzita duela esan zigula, beraz, noiz argitaratuko zain geratzen gara, laster izanen delakoan. 

Plazer handi bat Paco eta mila esker aunitz Txalapartako lagunei. 

... eta gauetik, euria Artefaktuan

...eta gauetik, euria Artefaktuan

Kiosko baten kronika sentimentala

Denbora kontua zen. 

Prentsa-kioskoek lotu naute askotan bertako errealitatearekin eta, are gehiago, bertako jendearekin. 

Galizan, esaterako, Ramallosako kioskoan Nós egunkaria erosten hasi nintzen, galegoz argitaratzen den (eta edonon aurkitzen ez den) egunkari bakarra. Nósen bidez, Galizako albisteak, musika taldeak, kultur proposamenak, eztabaida politikoak eta abar ezagutzeko parada izan dut. 

Kioskora iristea momentu ederra zen. Gainontzeko prentsari begiratua eman, musika aldizkariei, tintaren usaina sentitu... eta azkenik, kioskeroaren irribarreari erreparatu. 

Eta horrela, egunen batean bat-batean, ohartu nintzen kioskeroak ezagutzen nuen jaialdi baten elastikoa zeramala:

Era cuestión de tempo.

Os quioscos de prensa relacionáronme moitas veces coa realidade local e, mesmo, coa súa xente.

En Galiza, por exemplo, empecei a comprar no quiosco de Ramallosa o diario Nós, o único que se publica en galego (e que non se atopa en todas partes). A través de Nós tiven a oportunidade de coñecer as noticias de Galiza, grupos musicais, propostas culturais, debates políticos etc.

Chegar ao quiosco era un momento precioso. Botar unha ollada ao resto da prensa, ás revistas musicais, sentir o cheiro da tinta... e por último, fixarse no sorriso do quiosquero.

E así, un día de súpeto, notei que o quiosquero levaba a camiseta dun festival que eu coñecía:

Salvaterra do Miñon egiten duten Poesia no condado jaialdiaren elastikoa, hain zuzen ere. 

Mundu berri bat zabaldu zitzaigun. Pendik, kioskeroak, azaldu zidan musika talde batean jotzen zuela, eta jaialdi horretan egonak zirela. Nik ere azaldu nion beste talde batean jotzen nuela. Eta gure taldeen diskoak eta abarrekoak elkartrukatzen hasi ginen: Liska / BlekingeKale Banden.

Era a camiseta do festival "Poesia non condado" que celebran en Salvaterra do Miño. Abríusenos un novo mundo. Pendi, o quiosquero, explicoume que tocaba nun grupo de música, e que estiveran nese festival. Eu tamén lle expliquei que tocaba noutro grupo. E empezamos a intercambiar discos dos nosos grupos etc.: Liska/BlekingeKale Banden

(Liskaren bideoklip honetan, bide batez esanda, Ramallosako kioskoa agertzen da).

Horrela ezagutu nuen Pendiren bertsioen taldea, Los del barro:

(Neste videoclip da Liska aparece, por certo, o quiosco de Ramallosa.) Así coñecín ao grupo de versións de Pendi, Los del barro:

 Eta haiekin batera taldekideak partekatzen dituen Seitura: 

E ao grupo co que comparten compoñentes, Seitura: 

Prentsaz gain, babesleku txiki bat bihurtu zen Pendiren kioskoa, Ramallosako ertz eder batean.

Aurtengo udaberrian, Galizan nengoela, Seiturak Loita Amada taldearekin batera jo behar zuela ikusi nuen, baina ni jadanik ez nintzen egon behar.

Loita Amada taldearena da (eta ez kasualitatez) ...eta gauetik, euria liburuaren azal-hegalean jarri nuen argazkian daramadan elastikoa: 

Ademais da prensa, o quiosco converteuse nun pequeno refuxio, nesta fermosa beira de Ramallosa. Na primavera deste ano, estando en Galiza, vin que Seitura ía tocar xunto a Loita Amada, pero eu xa non ía poder estar. A camiseta que levo na solapa da novela ...eta gauetik, euria, pertence ao grupo Loita Amada (e non por casualidade):

Horregatik "misio berezi" bat enkargatu nion Pendiri. Nire nobelaren ale bat eman, Pendik Seitura taldekoei pasa, eta Seiturakoek Loita Amadakoei oparitu. Eta kateak funtzionatu zuen. Loita Amadakoek nobela jaso zuten, azal-hegaleko argazkia ikusi, eta instagramen bidez, pittin bat harrituta, istorio hau kontatu eta eskerrak eman. 

Por iso encargueille a Pendi unha "misión especial". Dar un exemplar da miña novela, pasala aos de Seitura e regalarlla aos de Loita Amada. E a cadea funcionou. Os de Loita Amada recibiron a novela, viron a foto da solapa de portada, e a través de instagram, un pouco sorprendidos, contaron esta historia e deron as grazas.

...baina, 3 hilabete pasata, 2024ko uda honetan, Galizara itzuli eta Pendiren kioskoa itxita topatu dut. 

... pero, pasados 3 meses, este verán de 2024, volvín a Galicia e atopeime co quiosco de Pendi pechado.

Kioskoa itxi behar izan du. Babesleku bat galdu dut, kultur gune txiki baina atsegina, lurralde honetako jende onarekin lotzen ninduen eremua. 

Otsaileko argazkia nahiago nuen: Pendi, kiosko barruan, BlekingeKale Bandenen diskoa oparitu nionekoa. 

Tivo que pechar o quiosco. Perdín un refuxio, un pequeno pero agradable centro cultural, un espazo que me unía á boa xente deste territorio. Prefería a foto de febreiro: Pendi, dentro do quiosco, cando lle regalei o disco de BlekingeKale Banden.

Baina tira, Blekingekale Bandenek kantatzen duen bezala: "bideak zabalik dira", eta, kioskoak ez bezala, zabalik jarraituko dute: Liska, Los del barro, Seitura edota Loita Amadakoen kontzertuetan, edota Val Miñor honetako garito makarretan. Bertan topatuko gara, Pendi! Osasuna eta rock and rolla beti!

Pero bo, como canta Blekingekale Banden: "os camiños seguen abertos", e deben seguir abertos: nos concertos de Liska, Los del barro, Seitura ou Loita Amada, ou nos garitos macarras deste Val Miñor. Alí atoparémonos, Pendi! Saúde e rock and roll sempre!

 

Lizarran egon ginenekoa (IV. ekintza fonikoa, eta BlekingeKale Bandenen kontzertua)

 

Txantreaz harro!

 

Jakitokiren esku, auzoko festen txupinazoa. 

Josu Santestebanen esku, argazkia. 

Nire esku, testutxoa. 

Non hobe auzoan baino?

Antroposofía xeral

Vigo, 2024ko apirilak 4. Río Lagares, ireki berri den espazio kulturalera hurbildu gara, Antroposofía xeral, Xabier Pazen poesia liburuaren aurkezpenera. 

Rio Lagares leku berezia da. Iritsi aurretik liburudenda zela uste bagenuen ere, iristean ohartu gara liburuak baino gehiago biniloak dituztela. 

Dena dela, Vigoko giro kulturalean haien aportazioa egiteko zabaldu dute espazio hau. Interesgarria, bultzatu beharrekoa. 

Liburuaren aurkezpena ere bitxia izan da. Hitzaurrearen egileak, Miguel Anxo Muradok sarrera egin digu. Hitzaurrean Muradok Xabier Pazen poemetan aurkituko dugun ideia nagusia zalantzan jartzen du, eta horrela, hitzaurregile eta poetaren arteko elkarrizketa interesgarri batean murgiltzen gaituzte, non poesiak, filosofiak eta zientziak bat egiten duten, "hitza"ren garrantzia azpimarratuz. 

Estremar en anacos de clareza

a confusión dorida, 

sentir o fondo parentesco co que existe. 

O firmamento está case baldeiro, 

o espazo interestrelar

sucede escuramente arrefecido, 

no ceo desocupado vai tanto frío!

Do simuio xurdio -millóns de anos-

o ser humano;

¿que nacerá de nós?

Segue a bater o corazón do mundo. 

Xabier Paz, Antoposofía xeral.